Dünya üzerinde yapılan inceleme ve denetlemeler, sahte ürün yapımında Çin’in yerinin tartışılmaz bir şekilde birincilik olduğunu ortaya çıkardı. Yine bu araştırmalara göre Türkiye, dünya üçüncüsü. Peki, sağlığımızı tehdit eden sahte ürünlere karşı ne tür önlemler almalı ve bu ürünlere karşı neler yapmalıyız? İşte cevaplar…

Bodrum’da Rus rehberlerin içtikleri sahte viskilerden zehirlenerek hayatını kaybetmesi, gözleri bir kez daha Türkiye’nin ‘sahte’ piyasasına çevirdi. Gümrük ve emniyet güçlerinin son yıllardaki operasyonel başarılarına rağmen pazardaki tatlı kâr, hemen her şeyin sahtesinin çıkmasına neden oluyor. Ancak bu sahte pazarın asıl tehlikesi, acımasız kâr hırsının artık insan sağlığını iyiden iyiye tehdit eder pozisyona gelmesi.

Avrupa Komisyonu Taklit Mallar Komitesi, OECD ve Dünya Gümrük Teşkilatı’nın araştırmalarına göre, dünyada hızla büyüyen sahte ve taklit ürün pazarı 1 trilyon dolara ulaşmış durumda. Sahte ve taklit ürünler küresel ticaretin yüzde 7 ila yüzde 10’unu oluşturuyor. 1990’lardan bu yana yüzde 400 artış gösteren bu yasadışı ticaretin 2020’de 2 trilyon dolara ulaşacağı tahmin ediliyor.

Türkiye, dünyada üçüncü

Bu devasa pazarın içinde Çin’in payı tartışılmaz. Piyasanın yüzde 57’lik bölümünü Çin tek başına elinde tutuyor. İkincilik ise menşei bilinmeyen ülkelerde. Asıl çarpıcı olan ise Türkiye’nin yüzde 5 pazar payı ile bu illegal piyasanın üçüncü büyük ülkesi olması.

Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı’nın (KOM) hazırladığı raporlara göre, Türkiye’de sahte ürün pazarı 6 milyar dolara yaklaşıyor. Taklit ve kaçakçılık da buna eklendiğinde pazar 15 milyar dolara kadar çıkıyor.

Türkiye açısından bir başka çarpıcı durum da, tüketicinin de göz göre göre bu sahte ürünlere rağbet etmesi. Marka Koruma Grubu’nun son yaptığı araştırmaya bakılırsa tüketicilerin yüzde 58’i sahte, taklit veya kaçak malı tercih ediyor. Bunların yüzde 31’i sahte malları işportadan, yüzde 22’si semt pazarlarından, yüzde 16’sı ise sosyete pazarları olarak anılan lüks semtlerdeki açık pazarlardan alışveriş yapıyor.

Gıda alırken dikkat edilmesi gerekenler

– Ambalajı iyice inceleyin
– Raflardaki sıcaklığı kontrol edin
– Son kullanma tarihini kontrol edin
– Taze ürünleri seçin
– Süt ürünlerinin tarihini kontrol edin. Açıkta satılanı almayın.
– Oda sıcaklığında bekletilen yumurtaları almayın.
– Kırmızı etin canlı ve parlak kırmızı, tavuğun ise parlak ve gri beyaz renkte olmasına dikkat edin.
– Dondurucunun dolum çizgisinin altında kalanları almaya özen gösterin.
– Konserve gıdaların seçimi: Kutuda tümsek oluşumu tehlikelidir.
– Petekli değil süzme balı tercih edin. Aldığınız markayı sorgulayın, güvenilir olmasına dikkat edin.

Kozmetik alırken dikkat edilmesi gerekenler

– Bir dermatolog veya güzellik uzmanına danışın.
– Ürünün etiketini iyice inceleyin.
– Nelerden sakınmanız gerektiğini araştırın.
– Toksik olmayan içeriğe sahip ürünlerin markalarını alın.
– Satış döngüsünün fazla olduğu yerlerden alın.
– Bakteriyel bulaşımın az olabileceği ambalajlarda olanları tercih edin.
– Bakım ürünlerinin FDA veya AB standartlarına uygun olmasına özen gösterin.
– Alerjik reaksiyon gelişme riskine karşı, ürünü sürmeden önce bir deri testi yapın.
– Sentetik ürünlerin kullanımını azaltın, doğal ürünler kullanmaya çalışın.
– İçlerinde birkaç etki yapabilen ürünleri tercih edin.

Hangi gıdadan ne çıktı?

– Beyaz eti klora batırıp taze görüntüsü veriliyor.
– Ufalanmış peyniri jel ile birleştirilip yeniden kalıp peynir yapılıyor.
– Dana kıymaya tavuk sakatatı katılıyor.
– Yağ ve kemik külünden lahmacun yapılıyor
– Sütün yağını alıp yerine margarin koyuluyor
– Küflü kaşardan eritme peynir yapılıyor.
– Tavuk dönerin içine tavuk derisi, bağırsak ve sakatat karıştırılıyor.
– Kalitesiz bulgura boya katıp ayıp örtülüyor.
– Hazır limon suyu içerisine su ve limontuzu katılıyor.
– Kelle ve paçalar tıraş bıçağı ile temizlenerek tüketime sunuluyor
– Tavuk kemikleri öğütülüp renklendirici katkı maddeleri ile salama katılıyor
– Salam ve sosis içerisinde hayvansal atıklar katılıyor
– Soya baharatla karıştırılıp sucuk imalatında kullanılıyor.
– Dökme baharatlar arasına kurutulmuş ot-sap karıştırılıyor.
– Helvanın içine beyaz susam yerine Sudan’dan ithal edilen ucuz siyah susam konuluyor.
– Köfte ve dönere soya kıyması katılıyor.
– Kakaolu fındık kremasında kakao yerine keçiboynuzu tozu, kakao yağı yerine margarin kullanılıyor.
– Baklava ve kadayıfın içine fıstık yerine bezelye konuyor.
– Tereyağına margarin ve patates karıştırıyorlar.
– Şekerpancarı pekmezini üzüm pekmezi diye satıyorlar.
– Reçelin içine az miktarda meyve, bol miktarda şeker şurubu konuluyor.
– Şamfıstığına kurutulmuş bezelye karıştırılıyor.